4 درمان برای اختلال شخصیت وابسته
- علی وجام
- ارتباط موثر, اعتیاد رفتاری

اختلال شخصیت وابسته (Dependent Personality Disorder) یکی از اختلالات شخصیت در دستهی اختلالات شخصیت گروه C (اختلالات اضطرابی) است. افراد مبتلا به این اختلال تمایل شدیدی به وابستگی عاطفی و فیزیکی به دیگران دارند و اغلب احساس ناتوانی در انجام وظایف روزمره بدون کمک دیگران میکنند. این وابستگی میتواند بر روابط شخصی، شغلی و اجتماعی آنها تأثیر منفی بگذارد.

افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته تمایل شدیدی به وابستگی عاطفی و فیزیکی به دیگران دارند و اغلب احساس ناتوانی در انجام وظایف روزمره بدون کمک دیگران میکنند.
ویژگیهای اصلی شخصیت وابسته
1- ترس از رها شدن: افراد مبتلا به این اختلال اغلب ترس شدیدی از رها شدن یا تنها ماندن دارند. این ترس ممکن است باعث شود آنها حتی در روابط ناسالم باقی بمانند.
2- عدم اعتماد به نفس: این افراد معمولاً اعتماد به نفس پایینی دارند و به تواناییهای خود شک میکنند. آنها اغلب احساس میکنند که نمیتوانند تصمیمات مهم زندگی را به تنهایی بگیرند.
3- نیاز به تایید دیگران: افراد با شخصیت وابسته به طور مداوم به دنبال تأیید و حمایت دیگران هستند. آنها ممکن است از بیان نظرات خود اجتناب کنند تا مبادا مورد انتقاد قرار گیرند.
4- اجتناب از مسئولیت: این افراد تمایل دارند مسئولیتهای مهم زندگی خود را به دیگران واگذار کنند و از پذیرش نقش رهبری یا تصمیمگیری اجتناب میکنند.
5- حساسیت به انتقاد: افراد مبتلا به این اختلال معمولاً به انتقاد بسیار حساس هستند و ممکن است به دلیل ترس از طرد شدن، از موقعیتهای اجتماعی اجتناب کنند.

افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته اغلب ترس شدیدی از رها شدن یا تنها ماندن دارند. این ترس ممکن است باعث شود آنها حتی در روابط ناسالم باقی بمانند.
علل و عوامل خطر
علل دقیق شخصیت وابسته هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و روانی ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند:
– عوامل ژنتیکی: برخی مطالعات نشان میدهند که ممکن است یک جزء ارثی در این اختلال وجود داشته باشد.
– عوامل محیطی: تجربیات کودکی مانند تربیت بیش از حد حمایتگرانه یا سختگیرانه ممکن است در شکلگیری شخصیت وابسته نقش داشته باشند.
– عوامل روانی: تجربیات تروماتیک یا فقدان در دوران کودکی ممکن است خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهد.
درمان شخصیت وابسته
درمان شخصیت وابسته معمولاً شامل ترکیبی از رواندرمانی و در برخی موارد دارو درمانی است:
1- رواندرمانی: درمانهای شناختی-رفتاری (CBT) و درمانهای روانپویشی میتوانند به افراد کمک کنند تا الگوهای فکری و رفتاری خود را تغییر دهند. این درمانها بر افزایش اعتماد به نفس، استقلال و توانایی تصمیمگیری تمرکز دارند.
2- دارو درمانی: در مواردی که علائم اضطراب یا افسردگی شدید وجود دارد، ممکن است از داروهای ضد اضطراب یا ضد افسردگی استفاده شود.
3- گروه درمانی: شرکت در گروههای حمایتی یا درمانی میتواند به افراد کمک کند تا مهارتهای اجتماعی و ارتباطی خود را بهبود بخشند.
جمعبندی
شخصیت وابسته یک اختلال روانی است که میتواند تأثیرات عمیقی بر زندگی فردی و اجتماعی افراد داشته باشد. با این حال، با تشخیص به موقع و درمان مناسب، بسیاری از افراد میتوانند بهبود قابل توجهی در کیفیت زندگی خود تجربه کنند. افزایش آگاهی درباره این اختلال و تشویق افراد به گرفتن کمک حرفهای میتواند گام مهمی در جهت کاهش بار این اختلال باشد.
منابع
– انجمن روانپزشکی آمریکا (APA). (2013). راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5).
– بک، آ. تی، و فریمن، آ. (1990). شناخت درمانی اختلالات شخصیت.
– میلون، تی. (2011). اختلالات شخصیت: رویکرد روانشناختی.
